Celem każdego przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą jest minimalizacja ryzyka współpracy. Jedną z czynności minimalizujących ryzyko utracenia należności jest sprawdzenie wiarygodności swojego kontrahenta. Weryfikacja kontrahentów powinna być procesem ciągłym. W stale zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej sytuacja finansowa kontrahenta może ulec gwałtownej zmianie.
Czym są wywiadownie gospodarcze, co mogą one ustalić o firmie, z jakich źródeł czerpią dane, ile kosztuje sprawdzenie firmy – mówi Tomasz Starzyk z wywiadowni gospodarczej Bisnode Polska.
Business&Beauty: Czy można ocenić wiarygodność swojego partnera gospodarczego samodzielnie?
Tomasz Starzyk: Tak, przedsiębiorca może sprawdzić samodzielnie swojego kontrahenta. Jednak przy takim rozwiązaniu musi liczyć się z pewnymi negatywnymi konsekwencjami. Głównym źródłem informacji wywiadowni gospodarczych są sądy gospodarcze i krajowy rejestr sądowy. Znając skostniałą strukturę sądów gospodarczych, musimy liczyć się ze znaczną i niepotrzebną stratą czasu trwonionego w kolejkach po akta sądowe. Poza tym w aktach znajdziemy tylko wyniki finansowe spółki, bez jej oceny. Więc otrzymamy dane pokazujące niepełny obraz badanego podmiotu.
Czy wywiadownia gospodarcza dostarcza firmom – swoim klientom gotową wiedzę, czy raczej informacje, które są dopiero podstawą uzyskania potrzebnej firmom wiedzy?
Wywiadownia przygotowuje dla swoich klientów produkty zawierające z jednej strony pełny obraz działalności firm z całego świata, a z drugiej gotową wiedzę w postaci rekomendacji dotyczącej wiarygodności danej firmy. Produkty Bisnode Polska spełniają więc dwie funkcje: informacyjną oraz wspomagającą zarządzanie ryzykiem w przedsiębiorstwie. Pozwalają one naszym klientom na zaoszczędzenie czasu związanego z samodzielnym pozyskiwaniem informacji oraz pomagają podjąć właściwą decyzję związaną z zawarciem współpracy z klientem na warunkach kredytu kupieckiego. Ten drugi element bazuje na wiedzy specjalistów z zakresu analizy finansowej i statystyki, którzy przygotowali modele scoringowe, pozwalające ocenić prawdopodobieństwo upadku firm działających na całym świecie.
Jakie dane zawiera raport handlowy, który przedsiębiorca może nabyć u profesjonalnego dostawcy informacji gospodarczej?
Raporty korzystają z wielu źródeł informacyjnych – zarówno rejestrowych, branżowych, jak i typowo marketingowych. Pozwala to klientom uzyskać w bardzo krótkim czasie pełną informację na temat kontrahenta, począwszy od potwierdzenia jego danych rejestrowych (zgodne z KRS lub ewidencją działalności gospodarczej), informacji o danych finansowych (sprawozdania finansowe firm składających takie dane w sądach gospodarczych), zdarzeniach prawnych (rejestr upadłości i likwidacji), po dane zamieszczone w różnych portalach internetowych, prasie lub w wywiadach z kierownictwem firmy. Dodatkowo informacja o firmie wzbogacona jest o dwa istotne źródła: informację o moralności płatniczej podmiotu oraz powiązania kapitałowe podmiotu z firmami zagranicznymi. Pierwsze z tych źródeł informuje o historii zaległości płatniczych podmiotów wobec partnerów Bisnode Polska, co daje naszym klientom unikalną wiedzę na temat obecnych i przyszłych kontrahentów. Drugie źródło to największa na świecie baza danych podmiotów i powiązań, licząca w tej chwili ponad 190 mln firm, pozwalająca zbadać kondycję finansową spółki-matki badanego kontrahenta, nawet gdy pochodzi ona z bardzo odległych krańców świata.
Jakie metody stosują wywiadownie, aby uzyskać odpowiednie informacje?
Wywiadownie gospodarcze działają na zasadzie białego wywiadu, tzn. źródłem ich danych zawsze są jawne i ogólnodostępne źródła. Przede wszystkim: sąd gospodarczy KRS, Monitory Gospodarcze (prasa rządowa), rozmowy z kierownictwem, prospekty emisyjne, ewidencje działalności gospodarczej, urzędy statystyczne, izby gospodarcze, prasa. W żadnym wypadku nie dopuszcza się w wywiadowni gospodarczej łamania prawa przy sporządzaniu raportu handlowego czy zbierania danych. Na specjalną prośbę klienta wywiadownia gospodarcza proponuje „Raport Weryfikacyjny”, który łączy w sobie cechy raportu handlowego, jak również cechy raportu detektywistycznego. Raport weryfikuje podstawowe dane rejestrowe badanego podmiotu, sposób reprezentacji spółki. Raport zawiera dokumentację zdjęciową, dostarcza informacje co do jakości i wielkości floty samochodów. Ponadto pozwala poznać stan prawny i przede wszystkim techniczny zajmowanych przez spółkę nieruchomości.
Co na podstawie raportu handlowego może ustalić firma o ewentualnym kontrahencie?
Podstawową wartością raportu handlowego jest rekomendacja współpracy z danym partnerem handlowym. W przypadku negatywnej rekomendacji, nasz klient powinien zastanowić się, czy takie ryzyko jest dla niego opłacalne. Klient może zauważyć również pogarszającą się sytuację finansową podmiotu na licznych wykresach, co pozwala na jeden rzut oka ocenić najbliższą przyszłość firmy. Ciekawym elementem raportu jest porównanie podmiotu do jego branżowej konkurencji przez pryzmat wskaźników porównawczych. Raport handlowy pozwala również dostrzec niebezpieczne symptomy istniejące u badanego kontrahenta, takie jak powiązania osób z kierownictwa z firmami w złej kondycji finansowej. Inny element, na jaki warto zwrócić uwagę, to tendencje w sezonowości moralności płatniczej podmiotu. Pozwala on dotrzeć do sytuacji finansowej spółki-matki podmiotu. Raport handlowy stanowi więc wielofunkcyjne narzędzie, pozwalające odkrywać niebezpieczne obszary ryzyka działalności z konkretnym partnerem handlowym.
Jak wybrać wywiadownię? Czy warto korzystać z usług dużych firm międzynarodowych, czy też mniejszych lokalnych?
To w głównej mierze zależy od zakresu informacji, które chcemy pozyskać. Jeśli firma działa na arenie międzynarodowej, to wskazane jest korzystanie z usług międzynarodowych wywiadowni gospodarczych, mających dostępy do światowej bazy danych i oferujących globalne usługi minimalizacji ryzyka transakcji. W przypadku chęci pozyskania informacji o mniejszych podmiotach lub spółkach jednoosobowych, to wskazałbym na usługi pomniejszych, lokalnych firm specjalizujących się w dostarczaniu informacji o przedsiębiorstwach małych i średnich.
Jaka jest orientacyjna cena raportu dla firmy?
Kryzys w znacznym stopniu wpłynął na zwiększenie obrotów i wzrost zainteresowania usługami największych wywiadowni, jednak to nie przełożyło się to na wzrost cen usług. Pojedynczy raport o firmie to koszt od 150 do 250 zł netto.
Ile wywiadowni funkcjonuje w Polsce? Czym się różnią?
W Polsce działa 6-7 dużych wywiadowni gospodarczych. W tym 3 wiodące. Te dzielą pomiędzy siebie znaczną część rynku.
Wywiadownie można podzielić na kilka typów. Te działające na arenie międzynarodowej i lokalnie. Te, które oferują informacje o podmiotach z zagranicy i tylko o firmach z Polski. Rynek wywiadowni gospodarczych nabiera rozpędu. Rośnie także świadomość samych przedsiębiorców co do możliwości uzyskania informacji. Spośród wszystkich firm działających w szeroko pojętej branży informacji gospodarczych zostaną te, które zachowają wysoką jakość oferowanych produktów w niskiej cenie. Wartość rynku szacuje się na około 100 mln zł.
Przedsiębiorcy z których branż najczęściej byli sprawdzani przez swoich kontrahentów za państwa pośrednictwem?
Nie będzie niczym nowym jeśli powiem, że najczęściej sprawdzanymi firmami są podmioty z branż budowlanej i spożywczej. Tutaj w związku z narastającym problemem i spadkiem kondycji finansowej, szczególnie w sektorach produkcyjnych, przedsiębiorcy sprawdzają na potęgę.
W przypadku raportów zagranicznych najczęściej sprawdzane są wschodnie kraje europejskie: Rosja, Ukraina, także kraje nadbałtyckie. W obszarze zainteresowania polskich przedsiębiorców leżą także kraje Europy Zachodniej. W pierwszej kolejności Niemcy, a także kraje Europy Południowej: Hiszpania, Portugalia, Włochy i przede wszystkim Grecja, Cypr.